WHATSAP İLETİŞİM

Çömezzade Hacı Mehmet Efendi (Karşıyaka Belediye Başkanı - 1880 -1890)

Çömezzade Hacı Mehmet Efendi (Karşıyaka Belediye Başkanı - 1880 -1890)

Osmanlı İmparatorluğu'nun Tanzimant döneminde yerel yönetimler kurulmaya başlanmıştır. 

Karşıyaka 1880'lerin başında nahiye olmamasına rağmen bahçeleri, imar ve nüfus artışları nedeniyle 1887 yılının Aralık ayında İzmir Belediyesi'nin şubesi olarak Karşıyaka Şube Belediyesi kuruldu. 

Yerel gelirleri yeterli olmayan ve giderleri merkez belediyesinin yardımları ile sağlanan beldelerde şube belediyesi kuruluyordu.

Şube Belediye Başkanı ve meclisi, yerin sakinlerinden seçiliyordu. 

Dönemin Salnamesi ile gazete haberleri incelendiğinde Karşıyaka'da Birinci Belediye Dairesi'ne bağlı Karşıyaka Şube Belediyesi'nin kurulduğu ve ilk belediye başkanı olarak da Çömezzade Mehmet Efendi'nin seçiildiği görülmektedir.

ÇÖMEZZADE MEHMET EFENDİ KİMDİR?

1834 yılında Rumeli'de doğmuş ilerleyen yıllarda ailesi ile birlikte Anadolu'ya göç etmiştir.
Zeytinlikleri bulunan Mehmet Efendi, zeytin ve zeytinyağı ticareti yapmaktadır ve Karşıyaka'da sevilen hayırsever bir tüccardır.
Hacca gittikten sonra 1874 yılında Soğukkuyu'da bulunan Çömezzade Hacı Mehmet Efendi Camiini yaptırmıştır.
Hacı Mehmet Efendi Karşıyaka Belediye Reisi olduktan sonra;
3 Ağustos 1889 tarihli Hizmet Gazetesi'nin haberine göre vefat eden Tanburi Ali Efendi'nin cenaze masraflarını üstlenmiştir.

Karşıyaka 1860'lı yıllarda İzmir - Kasaba tren hattının geçmesiyle istasyon çevresi ve Karşıyaka iskelesi hızla gelişmeye başlamıştır.
Aydın Vilayeti Salnamesi'nde yazılan bilgiye göre 1891 yılında Sıralı, Şemikler, Yamanlar, Ilıca, Çıralı, Seki, Çiğli, Sancaklı, Yamanlar Bornova'dan alınarak Karşıyaka'ya bağlanmıştır.

Aydın Vilayeti Salnamesi'nde 996 haneli Karşıyaka'nın aşarının 233.100 kuruş olduğu yazmaktadır.
Yerel kaynaklara göre 21 Nisan 1890'da Karşıyaka'nın İzmir'e bağlandığı Bayraklı ile Mersinli'de 3 köprü ile 1 menfez yapımı için açık eksilte duyurusu yapılmıştır.
Mevcut kaynaklara göre Türkler Yamanlar, Sıralı, Soğukkuyu ve İstasyon civarında yoğunlaşmaktadır. Sahil ve çevresinde ise Rum ve Ermeniler bulunmaktadır. Toplam nüfus ise 5 bin civarındadır.

Belediyenin gelirleri yapı-ruhsat harcı, av teskeresi, aydınlatma vergisi, temizlik vergisi, tabela harcı, pazar harcı, meyhane harcı, hayvan alım, satım kesim vergisidir.

Karşıyaka'da 1892 yazında kuşpalazı salgını görülmüştür. Dönemin gazetelerine göre salgın Kasım'da kontrol altına alınmıştır.

2 Haziran 1893 tarihli Hizmet Gazetesi Karşıyaka Belediyesi'ne kamu sağlığı alanındaki hizmetlerinden dolayı takdir etmekteydi.
Aynı dönemlerde Karşıyaka'nın en büyük sorunlarından biri ruhsatsız yapılan inşaat ile binalardır.

16 Eylül 1891 tarihli Hizmet Gazetesi, Karşıyaka Çarşısı'ndan Soğukkuyu'ya giden yolun ışıklandırılmasının Karşıyakalılar tarafından beklendiğinin haberini yapmıştır.

Çömezzade Mehmet Efendi, 1900 yılında vefat etmiş ve Soğukkuyu Mezarlığı'na defnedilmiştir.

Çömezzade Hacı Mehmet Cami (Soğukkuyu Cami) dıştan görünüş

Çömezzade Hacı Mehmet (Soğukkuyu Cami)

Çömezzade Hacı Mehmet Efendi, yaptırdığı camiyi taş ve harç ile inşa ettirmiştir. Dönem camilerinin minareleri gibi beş köşeli kaide üzerine, kulesi de dahil kesme Ayvalık taşı ile inşa ettirilen caminin ahşap bir minberi bulunmaktadır.

 

Çömezzade Hacı Mehmet Efendi

ÇÖMEZZADE HACI MEHMET EFENDİ (KARŞIYAKA'NIN İLK BELEDİYE BAŞKANI)
Okuyucu Yorumları (0)
Yorum yazarak Topluluk Kuralları’nı kabul etmiş bulunuyor ve yorumunuzla ilgili doğrudan veya dolaylı tüm sorumluluğu tek başınıza üstleniyorsunuz. Yazılan yorumlardan site yönetimi hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.
Sitemizden en iyi şekilde faydalanabilmeniz için çerezler kullanılmaktadır, sitemizi kullanarak çerezleri kabul etmiş saylırsınız.